Volume 16, Number 4
Clinical Article
ENTERIK ATESIN KLINIK VE LABARATUAR ÖZELLIKLERI:
Hastanaeye yatirilmis 314 çocuk hastasinin degerlendirilmesi
Ahmet YARAMIS,1 Idris YILDIRIM,2
Selahattin KATAR,3 M. Nuri ÖZBEK,3 Isik YALÇIN,4 M.Ali
TAS,5 Salih HOSOGLU6
Yrd.Doç.Dr 1, Uz. Dr 3, Professör 5, Dicle Üniversitesi Tip Fakültesi Pediatri Servisi,
Diyarbakir |
Uz. Dr 2, Nizip Devlet Hastanesi, Gaziantep |
Professör 4, Istanbul Üniversitesi Istanbul Tip Fakültesi Pediatri Servisi, Istanbul |
Doç.Dr 6, Dicle Üniversitesi Tip Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Servisi,
Diyarbakir |
Yazisma Adresi: Dr.Ahmet
Yaramis, Dicle Universitesi Tip Fakültesi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari, A.B.D
Diyarbakir, TURKEY
Özet
Dicle Üniversitesi Hastanesi Pediatrik infeksiyon
Ünitesinde klinik ve/veya labaratuar bulgulariyla tifoid ates kabul edilen toplam 314
hastanin klinik özellikleri ve labaratuar sonuçlari gözden geçirildi. Hastalarin
187si erkek ve 127si kiz, ortalama yaslari 9.6 yildi (6 ay-16 yil). En çok görülen basvuru semptomlari ates,
karin agrisi, kusma ve basagrisiydi. Dokuz hastada febril konvülsiyon vardi ve bu
hastalarin tümü 5 yasin altindaydi. Bradikardi ve döküntü gibi eriskin tifoid atesin
yaygin bulgulari nadir görüldü. Hepatomegali
splenomegaliden yaklasik iki kat daha sik saptandi. Bes hastada intestinal perforasyon
saptandi. Hastalarin %32de karaciger enzimlerinde yükselme, %38de anemi ve
%10da ise trombositopeni (<105/mm)
saptandi. Antibiyotik duyarlilik testi 67 vakada yapildi ve bunlarin %17sinde
ampisiline, %5inde trimetoprim-sulfometoksazole, %4ünde seftriaksona ve
%4ünde sulbaktam-ampisiline direnç saptandi. Kinolon ve kloramfenikole karsi
direnç saptanmadi. Iki hasta hastanede yatarken öldü, diger tüm hastalar tamamen iyilesti.
Anahtar kelimeler: cocuklar, enterik ates
Giris
Salmonella typhi infeksiyonu gelismekte olan ülkelerde
ciddi bir problem olarak kalmaya devam etmektedir. Çin disindaki gelismekte olan
ülkelerde sadece 7.7 milyonu Asyada olmak üzere yillik 12.5 milyon vaka meydana
geldigi tahmin edilmektedir (1). Hastalik baslica okul çagi ve genç eriskinlerde
görülmekle beraber daha hafif formuyla küçük çocuklarda ve süt çocuklarindada
görülebilir (2-4).
Enterik atesin seyrinde çesitli organlar tutulabilir ve
bu klinik bulgularin spektrumunun genislemesi ile sonuçlanir (5). Çocuklardaki semptom
ve bulgularinin prezantasyonu eriskinlerden anlamli bir sekilde farklilik gösterir (6,7).
Endemik bölgelerdeki çalismalar küçük çocuklarda enterik atesin daha çok nonspesifik hastalik seklinde prezente oldugunu
göstermektedir (8,9). Bizim çalismanin amaci 1990-1999 yillari arasinda endemik bir
bölgede hastaneye yatirilmis çocuklarda tifoid atesin klinik ve labaratuar
prezentasyonunu tanimlamakti.
Gereç ve Yöntem
Dicle Üniversitesi Hastanesi enterik atesin endemik oldugu Türkiyenin
Güneydogu Anadolu Bölgesi için referans niteligindeki bir hastanedir (10). Ocak 1990
ile Mayis 1999 arasinda pediatrik infeksiyon hastaliklari klinigine enterik ates tanisiyla
yatirilmis tüm hastalarin klinik kayitlarini gözden geçirdik. Hastalari S.Typhi için
kan ve/veya gaita kültürleri pozitif (n: 67) ve kültürleri negatif ancak serolojileri
pozitif (n: 247) olmak üzere ve ayrica yaslarina göre 5 yas ve alti ile 6 yas ve
üstü olmak üzere gruplandirdik. Semptom ve bulgular
degerlendirildi.
Bulgular
Yaslari 6 ay ile 16 yil (ortalama yas 9.6 yil) arasinda degisen 34ü 5 yas
altinda olan 187si erkek 127si kiz toplam 314 hasta vardi. Hastalarin hiçbiri
daha önceden tifo asisi olmamisti ve zaten ülkemizde asi rutin asilama programina dahil
degil. Tablo I basvuru esnasinda çocuklarin klinik özelliklerini göstermektedir. Bes
yasindan büyük çocuklarda en sik görülen semptomlar ates (%95), karin agrisi (%66),
kusma (%44) ve bas agrisi (%38) ike 5 yasindan küçük çocuklarda ise en sik ates ,
kusma, karin agrisi, istahsizlik, ishal ve öksürük seklindeydi. Öksürügü olan hiç
bir hastada radyolojik olarak pnömoni bulgularina rastlanmadi. Bununla birlikte
öksürük, basagrisi ve kabizlik gibi eriskinlerde
görülen tipik bulgular yaygin degildi. Eriskinlerdeki tifoid atesin yaygin klinik
bulgularindan olan relatif bradikardi ve tas roze (11) nadir saptandi. Hastalarin
132sinde (%42) hepatomegali, 63ünde (%20) splenomegali tespit edildi. Hastalarin 5inde intestinal perforasyon vardi ve bunlarin yas
ortalamalari 13.7 idi. Intestinal perforasyonlu bu hastalarda görülen dominant semptom
ates ve karin agrisiydi, ortalama süresi 12.3 gündü. Perforasyon tanisi genelde anamnez
ve fizik muayene ile kondu. Bes çocuktan 3ünde
tek perforasyon ve 2sinde multipl perforasyon vardi. Bu çocuklarin hiçbiri
operasyon sirasinda veya sonrasinda ölmedi. Bakteriolojik olarak tifoid ates oldugu
dogrulanmis 2 hastanin ölümü ise sepsis gelismesine baglandi.
Labaratuar Bulgulari
Klinige yatista hematokrit, trombosit sayisi, lökosit sayisi, karaciger fonksiyon
testleri, sitma ve widal test için kan alindi. Tedaviden önce kan ve gaita kültürü
için örnekler alindi. Antibiyotik duyarlilik testi 8 antibiyotik için (ampisilin,
trimetoprim-sulfometaksazol, seftriakson, sulbaktam-ampisilin, ofloksasin, siprofloksasin
ve kloramfenikol) Kirby-Bauer disk difüzyon teknigi veya Sceptor mikrodilüsyon metodu
National Committe for Clinical Laboratory Standardsin önerilerine göre kullanilarak arastirildi (12).
Altmis yedi (%21) hastada S.typhi için kan kültürü pozitif bulundu. Bunlarin
21inde ayni zamanda gaita kültürü ve 23ünde ise Widal testide pozitifti.
Widal agglitünasyon titresi tüm hastalarda en az 1:160 oraninda oldugu gözlendi. TH
agglitünasyon titresi 42 (%20) hastada 1:320 oraninin üzerinde saptandi. 67 kan kültür
izolatinda antibiyotik direnci su sekilde bulundu: ampisilin (%17),
trimetoprim-sulfometaksazol (%5), seftriakson (%4), sulbaktam-ampisilin (%4). Kinolonlara
ve kloramfenikole karsi ise direnç saptanmadi.
Tablo II de enterik atesli hastalarin hematolojik ve biyokimyasal bulgulari
görülmektedir. Ortalama total beyaz küre sayisi 7.3 (2.4-18) 103/mm3 bulundu. Hastalarin büyük bir kisminda (%78) sola kayma
mevcuttu. Hastalarin %18inde beyaz küre sayisi <4.5 103/mm3 bulundu. Serum alanin ve aspartat aminotransferaz seviyeleri
hastalarimizin 100ünde (%32) yükseldigi (>50 U/L) gözlendi. Basvuru sirasinda
hastalarin %38inde anemi (hb < 12 g/dl), %10unda trombositopeni
(<105/mm3) vardi.
Tartisma
Salmonella typhi infeksiyonu gelismekte olan ülkelerde ciddi bir problem olarak
kalmaya devam etmektedir. Tahminen yillik 12.5 ile 16.6 milyon vaka ve 600.000 ölüm ile
enterik ates tropikal ülkelerde, özelliklee çocuklarda, morbidite ve mortalitenin
önemli bir nedeni olmaya devam etmektedir (1,13). Bununla birlikte dünyanin zengin
bölgelerinde uygun koruma ile hastalik basarili bir sekilde azaltilmistir.
Türkiyede ise S.typhili vaka sayisinda son yillarda bir artis görülmüstür. 1991 yilindaki vaka sayisi 10001den 1995 yilinda
20960a kadar yükselmistir (14).
Çocuklarda yasamin ilk iki yilinda tifoid atesin klinik seyri eriskinlerden belirgin
farklar gösterir (15). Çalismamizda, tifoid atesli hastalarin %17si 5 yasin
altindaydi ve buda diger serilerle uyumluydu (8,16). Okul çocuklari en sik
etkilenenlerdi. Gastrointestinal semptomlar siklikla gözlendi ve diger çalismalarla
uyumlu olarak bu çalismada da ishal kabizliktan daha çok görüldü (16-19).
Tifoid ates özellikle infantlarda ates ve öksürük gibi nonspesifik semptomlu hafif
bir hastalik seklinde görülebileceginden tani koymak zordur (20). Bizim seride 6
infantda ates ve yalniz bir infantda ise öksürük vardi. Bes yas altindaki hastalarin
13ünde (%20) febril konvülsiyon vardi, 5 yas
üstü hastalarin hiçbirinde kovülsiyon görülmedi.
Çalismamizda hepatomegali (%42) ve splenomegali (%20) en fazla görülen fizik muayene
bulgusuydu. Hastalarimizin %32sinde serum aminotransferaz seviyelerinde yükselme
gözlendi. Seçmeer ve ark..(21) splenomegali ile birlikte veya tek basina hepatomegaliyi
vakalarini %44.4ünde saptarken %68.5 vakadad karaciger enzimlerinde yükselme rapor
ettiler. Multidrug dirençli S.typhi infeksiyonlu 31 çocugu içeren bir baska çalismada,
hepatik tutulum siklikla hepatomegali (51.6), sarilik
(%16.1), AST (%61.3), ALT(%48.4) seviyelerinde yükselme, ve serum albumin seviyesinde
azalma seklinde gözlenmis. Bir baska çalismada da hepatomegali hemen hemen
splenomegalinin iki kati sikliginda görüldügü rapor edilmistir (16,17).
Hastalarimizin 16sinda ensefalopati ve
%32sinde reaktif salmonella hepatiti vardi. Türkiyeden bir baska çalismada
Kanra ve ark. (23) %17 oraninda ensefalopati, %73 oraninda reaktif salmonella hepatiti, %4
oraninda pnömoni ve %4 oranindada gastrointestinal kanama bulduklarini rapor ettiler. Oh
ve ark. (24) ile Thisyakorn ve ark. (25) vakalarin %38inde aminotransferaz
seviyelerinde artis rapor ettiler. Hepatik retiküloendotelial sistem yayilan bakteriyi
içine almada major rol oynar. Enterik atesde karaciger
tutulumunun genisligi hemen hemen hastalarin tümünde hastaligin ikinci ve üçüncü
haftasinda serum transaminazlarinda hafif yükselmeden, vakalarin %1-26sinda viral
hepatitten ayirtedilemeyen daha dramatik bir tabloya kadar degisiklik gösterir (27,28). Tifoid hepatit anlamli bir morbidite ile birliktedir ve bir
seride mortalite orani %20lere ulasmistir (28). Hastalarimizin hiçbirinde serolojik
olarak akut viral hepatitis A saptanmadi.
Widal test endemik bölgelerdeki çocuklarda kullanisli bir tani aracidir (29). Hong
Kong daki bir çalismada (29), endemik bölgelerde çocukluk çagi tifoid atesin
tanisinda Widal testin kullanimi arastirilmis. Test bakteriolojik olarak tifoid ates
tanisi konulan 98 hasta ile diger atesli hastalikli 150 çocukta çalisilmis. Nontifoidal atesli 150 çocuktan sadece biri 1:50 oraninda H
agglitünin titresine sahipti. Tani için H veya O agglitünin titresini 1:50 yada daha
yüksek degerleri kriter olarak alindiginda Widal test tifoid atesli vakalarin
%88inde pozitif bulunmus. Parry ve ark. (30)
genis serilerinde, kan kültürü pozitif tifoid atesli vakalarin %83ünde O
agglütinin titresini >100 ve %67sinde H agglütinin titresini >100 olarak
saptadiklarini rapor etmisler. Klinik olarak tifoid ates düsünülen 314 vakalik mevcut
çalismamizda 67 (%21) hastada kan kültüründe
S.typhi üretildi. Kültür pozitif hastalarin 23ü pozitif Widal teste sahipti.
Tüm hastalar ele alindiginda en az 160inda Widal agglütinasyon testi pozitifti. H
agglütinin titresi 42 (%20) hastada = 320 olarak bulundu.
Dünyanin bir çok bölgesinden multipl dirençli S.typhi izolatlari rapor edilmesine
ragmen Türkiyedeki izolatlar için bu durum henüz problem olusturmamaktadir
(31-35). Bir çalismada, Phuong ve ark.(34) S.typhi izolatlarinin %85inde
kloramfenikol, ampisilin, trimetoprim-sulfometaksazol ve tetrasikline karsi direnç tespit
ettiklerini rapor ettiler. Türkiyeden bir baska çalismada Akan ve ark.(35),
S.typhi izolatlarinda tetrasiklin hariç yaptiklari duyarlilik çalismasinda herhangi bir
antibiyotige karsi direnç bulamadilar. Bizim
çalismada kan kültürü pozitif 67 izolatin %17sinde ampisiline, %5inde
trimetoprim-sulfometaksazole, %4ünde seftriaksona ve %4ünde
sulbaktam-ampisiline direnç tespit edildi. Kinolonlara ve kloramfenikole karsi hiç bir
vakada direnç saptayamadik.
Tifoid atesin en ölümcül komplikasyonu, özellikle etkilenmis genç erkeklerde,
ileal perforasyondur. Basten ve Stockenbrugger (36), farkli gelismekte olan ülkelerden
tifoid perforasyonun sonuçlari ve insidansini dikkate alan 1960dan sonra
yayinlanmis literatürleri gözden geçirmisler. Tüm dünyada yayinlanmis 52 raporda,
tifoid atesli 66,152 hastadan 1990da tifoid perforasyon gelistigi bilgisine
ulasilmis. Enterik ateste intestinal perforasyon sikligi % 3, tifoid perforasyonda
mortalite orani tüm raporlar ele alindiginda %39.6
oldugu tespit edilmis. Geç bulgu vermesi, operasyona almada gecikme ve peritonit
mortalite oranini kötü yönde etkilemektedir (37). Preoperatif peryotta agresif kombine
antibiyotik tedavisi, uygun ameliyat prosedürlerin uygulanmasi
ve metabolik destek tifoid intestinal perforasyonun morbidite ve mortalitesini
azaltmaktadir (38). Meier ve Tarpley (39) perfore tifoid enteritli 75 çocuk arasinda
53ünün tek, 22sinin multipl perforasyona sahip oldugunu rapor etmisler.
Çalismalarinda genel semptomlarin ates ve karin
agrisi oldugunu, ortalama sürelerinin 10.5 gün oldugunu ve ortalama yaslarinin ise 11.4
yil oldugunu belirtmektedirler. Bir baska çalismada (40), perfore tifoid enteritli 65
hastanin 45inin erkek, 20sinin kiz, yas araliginin
5-15 yil ve semptomlarinin ates, karin agrisi, kusma ve ishal veya kabizlik oldugunu
belirtilmistir. Ayni çalismada mortalite orani %20 idi ve perforasyonun uzun süresi,
sokun varligi ve fekal peritonitin bulunmasi kötü etkilerdi. Bizim çalismada 5 hastada intestinal perforasyon vardi. Ortlama yas 13.7 yildi.
Genel semptomlari ates ve karin agrisiydi ve ortalma süreleri 12.3 gündü. Perforasyon
tanisi genellikle anamnez ve fizik muayene ile konuldu. Bes çocuktan 3ünde tek
2sinde ise multipl perforasyon vardi. Perfore
tifoid enteritli bu çocuklarin hiçbiri operasyon sirasinda ve sonrasinda ölmedi. Tifoid
atesin endemik oldugu bir bölgede tifoid perforasyonun tanisi fizik muayene ile yapilmasi
gerekir. Cerrahi girisim medikal tedaviye tercih edilir (37).
Lökopenin tifoid atesli hastalarda karakteristik bir
bulgu oldugu düsünülmektedir. Nötropeninin, aneminin ve trombositopenin olusumunda
hemofagositoz önemli bir mekanizmadir (41). Bir çalismada (38), yaslari 8 ay ile 15 yas
arasinda olan 29 çocugun 6sinda (%20) lökopeni tespit edilmis. Çalismamizda,
ortalama beyaz küre sayisi 7.3 (2.4-18) 103/mm3 bulundu. Hastalarin %18inde beyaz küre sayisi < 4.5 x 10 9/ L bulundu ve hastalarin büyük bir
kisminda (%78) anlamli bir sekilde sola kayma vardi. Bu seride görülen komplikasyonlar
%10 oraninda trombositopeni (< 105/mm3), %36 oraninda proteinüri ve %1.5 inde gastrointestinal
perforasyondu. Ancak rabdomyolisis, intestinal ülser ve perforasyon ve pankreatit gibi
diger serilerdede nadir tespit edilen komplikasyonlar bizim serimizdede nadirdi
(42-44).
Referanslar
- Endelman R, Levine MM. Summary of an international workshop on typhoid fever. Rev
Infect Dis. 1986;88:329-349.
- Palacios MPG, Acosta JJV, Gutierrez AW. La fiebre tifoidea en el mino menor de dos
arios. Bol Med Hosp Infant Mex. 1981;8:473-483.
- Ashcroft MT. Typhoid and paratyphoid fevers in the tropics. J Trop Med Hyg. 1964;67:185-189.
- Baver FK, Bower AG. Typhoid fever of short duration. Am J Med Sci.
1951;22:174-178.
- Hoffman TA, Ruiz CJ, Counts GW, Sachs JM, Nitzkin JL. Waterborne typhoid fever in Dade
country, Florida. Clinical and therapeutic evaluations of 105 bacteremic patients. Am J
Med. 1975;59.481-487.
- Mahle WT, Levine MD. Salmonella typhi infection in children younger then five years of
age. Pediatr Infect Dis J. 1993,12:627-631.
- Choo KE, Razif A, Arrifin WA, Sepiah M, Gururaj A. Typhoid fever in hospitalized
children in Kelantan, Malaysia. Ann Trop Pediatr. 1988;8:207-212.
- Johnson AO, Aderele WI. Enteric fever in childhood. J Trop Med Hyg.
1981;84:29-35.
- Scragg J, Rubidge C, Wallace HL. Typhoid fever in African and Indian children in Durban.
Arch Dis Child. 1969;44:18-28.
- Sirmatel F. GAP ve infeksiyon hastaliklari. ANKEM. 1998; 12: 191-194.
- Hook EW. Salmonella species (including typhoid fever) In. Mandell GL, Douglas RG,
Bennett JE. (eds) Principles and Practice of Infectious Disease (3 rd ed.). New
York Churchil- Livingstone. 1990.
- National Committee for Clinical Laboratory Standards. Performance Standards for
Antimicrobial Disk Susceptibility Test. 5th. ed. Approved Standard NCCLS Document
M2-A5, Villanova PA: NCCLS, 1993.
- Pang T, Bhutta ZA, Finlay BB, Altwegg M. Typhoid fever and other salmonellosis: a
continuing challenge. Trends Microbiol. 1995;3:253-255.
- Ministry of Health (Turkey), Hacettepe University Institute of Population Studies, an
Macro International Inc 1994. Turkish Demographic and Health Survey, Ankara, Turkey.
1993: 87-106.
- Hornick RB, Greisman SE, Woodward TE, DuPont HL, Dawkins AT, Snyder MJ. Typhoid fever:
pathogenesis and immunologic control. N Engl J Med.1970; 283:739-746.
- Oh HML, Masayu Z, Chew SK. Typhoid fever in hospitalized children in Singapore. J
Infect. 1997;34:237-242.
- Laditan AA, Alausa KO. Problems in the clinical diagnosis of typhoid fever in
children in the tropics. Ann Trop Paediatr. 1981;1:191-195.
- Yap YF, Puthucheary SD. Typhoid fever in children--a retrospective study of 54 cases
from Malaysia. Singapore Med J. 1998;39:260-262.
- Rasaily R, Dutta P, Saha MR, Mitra U, Lahiri M, Pal SC. Multi-drug resistant typhoid
fever in hospitalised children. Clinical, bacteriological and epidemiological profiles.
Eur J Epidemiol. 1994;10:41-46.
- Mathieu J, Henning K, Bell E, Friede T. Typhoid fever in New York City 1980 through
1990. Arch Intern Med. 1994;154:1713-1718.
- Secmeer G, Kanra G, Cemeroglu AP, Ozen H, Ceyhan M, Ecevit Z. Salmonella typhi
infections. A 10-year retrospective study. Turk J Pediatr. 1995;37:339-341.
- Jagadish K, Patwari AK, Sarin SK, Prakash C, Srivastava DK, Anand VK. Hepatic
manifestations in typhoid fever. Indian Pediatr. 1994;31:807-811.
- Kanra G, Yurdakök M, Seçmeer G, et al. Clinical findings of pediatric patients during
an outbreak of typhoid fever in Ankara. Turk J Pediatr. 1985;27:11-15.
- Oh HML, Chew SK, Manteiro EH. Multi-drug resistant typhoid fever in Singapore. Sing
Med J. 1994;35:559-601.
- Thisyakorn U, Mansuwan P, Taylor DN. Typhoid and paratyphoid fever in 192 hospitalized
children in Thailand. Am J Dis Child. 1987;141:862-865.
- Morgenstern R, Hayes PC. The liver in typhoid fever: always affected, not just a
complication. Am J Gastroenterol. 1991;86:1235-1239.
- Pais P. A hepatitis like picture in typhoid fever. Br Med J. 1984,289:225-226.
- Khosla SN. Typhoid hepatitis. Postgrad Med J. 1990; 66:923-925.
- Chow CB, Wang PS, Cheung MW, Yan WW, Leung NK. Diagnostic value of the Widal test in
childhood typhoid fever. Pediatr Infect Dis J. 1987; 6:914-817.
- Parry CM, Hoa NT, Diep TS, et al. Value of a single tube Widal test in diagnosis of
typhoid fever in Vietnam. J Clin Microbiol. 1999;37:2882-2886.
- Wilke A, Atalay G, Erdem B. The susceptibility of Salmonella spp to various antibiotics.
Mikrobiyol Bul. 1988; 22:17-24.
- Olarte J, Galindo E. Salmonella typhi resistant to chloramphenicol, ampicillin and other
antimicrobial agents: strains isolated during an extensive typhoid fever epidemic in
Mexico. Antimicrob Agents Chemother. 1973;4:597-601.
- Rasaily R, Dutta P, Saha MR, Mitra U, Lahiri M, Pal SC. Multi-drug resistant typhoid
fever in hospitalised children. Clinical, bacteriological and epidemiological profiles.
Eur J Epidemiol. 1994;10:41-46.
- Cao XT, Kneen R, Nguyen TA, Truong TL, White NJ, Parry CM. A comparative study of
ofloxacin and cefixime for treatment of typhoid fever in children. Pediatric Infect Dis
J. 1999;18:245- 248.
- Akan Ö, Kanra G, Seçmeer G, Ceyhan M, Ecevit Z, Berkman E. Antibiotic susceptibility
of Salmonella serogroups isolated from Turkish children. Turk J Ped. 1997;39:7-11.
- van Basten JP, Stockenbrugger R. Typhoid perforation. A review of the literature since
1960. Trop Geogr Med. 1994;46 (6):336-339.
- Adesunkanmi AR, Ajao OG. The prognostic factors in typhoid ileal perforation: a
prospective study of 50 patients. J R Coll Surg Edinb. 1997; 42:395-399.
- Akgun Y, Bac B, Boylu S, Aban N, Tacyildiz I. Typhoid enteric perforation. Br J
Surg. 1995;82:1512-1515.
- Meier DE, Tarpley JL. Typhoid intestinal perforations in Nigerian children. World J
Surg. 1998;22:319-323.
- Gupta V, Gupta SK, Shukla VK, Gupta S. Perforated typhoid enteritis in children.
Postgrad Med J. 1994;70:19-22.
- Mallouh AA, Sa'di AR. White blood cells and bone marrow in typhoid fever. Pediatr
Infect Dis J. 1987 ;6:527-529.
- Quale JM, Lanono F. Case Report. Salmonella myonecrosis in a patient with diabetes
mellitus. Am J Med Sci. 1991;301:335-336.
- Faierman D, Ross FA, Seckler SG. Typhoid fever complicated by hepatitis, nephritis and
thrombocytopenia. JAMA. 1972; 221:60-61.
- Renner F, Nimeth C, Demmelbaver N. High frequency of concomitant pancreatitis in
salmonella enteritis (letter). Lancet.1991;337:1611.
Table I. Basvuruda Hastalarin Semptom ve Bulgulari
Özellik |
Hastalarin Sayisi
(%) |
|
|
Semptomlar |
|
Ates |
298 (95) |
Karin agrisi |
207 (66) |
Kusma |
138(44) |
Bas agrisi |
119 (38) |
Ishal |
72 (23) |
Kabizlik |
24 (8) |
Öksürük |
48 (15) |
Istahsizlik |
122 (39) |
Halsizlik |
116 (37) |
Bulanti |
72 (23) |
|
|
Bulgular |
|
Hepatomegali |
132 (42) |
Splenomegali |
63 (20) |
Abdominal hassasiyet |
27 (8) |
Tas roze |
5 (1) |
Bradikardi |
6 (2) |
Ral |
6 (2) |
Servikal lenfadenopati |
18 (6) |
Ensefalopati |
16 (5) |
Table II. Tifoid Atesin Hematolojik ve
Biyokimyasal Profili
Total BK (103/mm3) |
BK (<4,500/mm3) |
Hb (g/dl) |
Hb
( £
8g/dl) |
Hb
(8-12 g/dl) |
Trombosit(105/mm3) |
Trombosit(<105/mm3) |
7.3
(2,4-18) |
18 % |
9.8 (7-14) |
7 % |
38 % |
216
(7-580) |
10 % |
ALT (U/L) |
ALT
(>50 U/L) |
AST
(U/L) |
AST
(>50 U/L) |
Serum Creatinine
(mg/dl) |
Serum
urea nitrogen (md/dl) |
Urine
proteinuria (³ 100ng/dl) |
Serum protein
(g/dl) |
Serum albumin
(g/dl) |
74
(12-923) |
30 % |
108
(14-728) |
34 % |
1.8 |
38 |
36 % |
5.7
(4.7-8,4) |
3.2
(2,3-4,9) |
|